Bỏ thuế khoán đang là chủ đề được nhiều hộ kinh doanh quan tâm khi Luật Thuế mới sẽ chính thức áp dụng từ năm 2026. Việc bỏ thuế khoán đặt ra câu hỏi nên chuyển đổi hộ kinh doanh sang kê khai thuế hay thành lập công ty để phù hợp với quy định và phát triển bền vững. Bài viết dưới đây Kế Toán Việt Hưng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hai lựa chọn này trong bối cảnh bỏ thuế khoán.
Vào ngày 04/5/2025, Ban Chấp hành Trung ương đã công bố Nghị quyết 68-NQ/TW năm 2025 của Bộ Chính trị, tập trung vào việc thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, trong đó tiểu mục 7, Mục II của Nghị quyết 68-NQ/TW năm 2025 đề cập cụ thể đến vấn đề này. Theo quy định tại nghị quyết, việc bãi bỏ thuế khoán đối với các hộ kinh doanh sẽ được thực hiện muộn nhất trong năm 2026.
Tiếp đó, vào ngày 17/5/2025, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết 198/2025/QH15, đưa ra các cơ chế và chính sách nhằm hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân.
Trước thời điểm đó, trong báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã làm rõ rằng dự thảo đã điều chỉnh thời gian áp dụng việc bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh, chuyển từ ngày 1/7/2026 như dự kiến ban đầu sang ngày 1/1/2026.
Như vậy, với các cơ chế và chính sách phát triển kinh tế tư nhân được Quốc hội thông qua, việc bãi bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh đã chính thức được ấn định từ ngày 1/1/2026.
1. Hộ kinh doanh phải tự kê khai thuế khi nào?
Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP các hộ kinh doanh phải tự kê khai thuế bao gồm:
– Hộ kinh doanh có doanh thu >1 tỷ đồng/năm sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền.
– Hộ kinh doanh trên nền tảng số không được khấu trừ thuế thay.
– Hộ kinh doanh đề nghị cấp hóa đơn từng lần phát sinh.
– Hộ kinh doanh mới bắt đầu, thay đổi phương pháp tính thuế, ngành nghề, hoặc quy mô.
– Hộ kinh doanh trong các lĩnh vực đặc thù như casino, trò chơi điện tử có thưởng.
XEM THÊM: Nghị Quyết 198 /2025: Chính Sách Thuế Mới Cho Hộ Kinh Doanh & DN
2. So sánh giữa chuyển đổi mô hình hộ kinh doanh kê khai hay thành lập công ty
Lợi ích khi hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang phương pháp kê khai theo doanh thu thực tế:
– Dễ dàng xuất hóa đơn nhanh chóng, chủ động cung cấp cho khách hàng.
– Minh bạch hóa đơn đầu vào, đầu ra, nâng cao uy tín và dễ dàng chứng minh năng lực để tiếp cận vốn vay.
– Tận dụng các chính sách ưu đãi của Nhà nước hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân.
ĐẶC BIỆT – Miễn lệ phí môn bài từ ngày 01/01/2026. – Nhà nước cung cấp miễn phí các nền tảng số và phần mềm kế toán dùng chung cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh theo quy định. – Miễn phí cấp đổi, cấp lại giấy tờ khi tái cơ cấu bộ máy nhà nước. |
3. Thủ tục chuyển đổi hộ khoán chuyển sang hộ kê khai
Để chuyển đổi từ phương pháp khoán sang phương pháp kê khai và sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, bạn cần thực hiện các bước sau:
BƯỚC 1: Khai điều chỉnh, bổ sung thuế khoán
– Nộp Tờ khai thuế mẫu 01/CNKD (theo Thông tư 40/2021/TT-BTC) để thông báo chuyển đổi sang phương pháp kê khai. – Thời hạn: Chậm nhất ngày thứ 10 kể từ ngày bắt đầu chuyển đổi (thường là trước 30/5/2025 để kịp áp dụng từ 1/6/2025). – CQT sẽ điều chỉnh giảm thuế khoán cho thời gian còn lại của năm 2025 (tính từ thời điểm chuyển đổi). |
BƯỚC 2: Đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền
– Nộp hồ sơ đăng ký theo mẫu 08/ĐK-TCT (Thông tư 86/2024/TT-BTC) qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế (hoadondientu.gdt.gov.vn) hoặc trực tiếp tại Chi cục Thuế. – Chuẩn bị thiết bị: Mua hoặc thuê máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế (chi phí khoảng 9 triệu đồng, như trường hợp một hộ kinh doanh tại TP.HCM đã làm). – Đăng ký chữ ký số và tài khoản trên hệ thống hóa đơn điện tử. |
BƯỚC 3: Chuẩn bị chế độ kế toán
– Hộ kê khai cần thực hiện chế độ kế toán đơn giản (theo Thông tư 88/2021/TT-BTC), ghi chép doanh thu, chi phí và lưu trữ hóa đơn, chứng từ. – Có thể sử dụng phần mềm kế toán miễn phí do Nhà nước cung cấp từ 1/1/2026 hoặc các phần mềm như MISA, Fast, Viettel Money để hỗ trợ kê khai thuế và xuất hóa đơn. |
BƯỚC 4: Nộp thuế theo phương pháp kê khai
– Kê khai thuế GTGT và TNCN theo tháng hoặc quý, chậm nhất vào ngày 20 của tháng tiếp theo (nếu kê khai theo tháng) hoặc ngày cuối cùng của tháng đầu quý tiếp theo (nếu kê khai theo quý). – Thuế được tính dựa trên doanh thu thực tế nhân với tỷ lệ thuế (ví dụ: ngành ăn uống là 2% thuế GTGT + 5% thuế TNCN). |
4. Thủ tục chuyển đổi từ hộ kinh doanh thành công ty
4.1 Về điều kiện hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp
– Hộ kinh doanh phải có Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh còn hiệu lực, không bị tạm ngừng hoặc thu hồi.
– Nếu sử dụng từ 10 lao động trở lên đáp ứng quy định yêu cầu chuyển đổi thành doanh nghiệp (theo Điều 66 Nghị định 78/2015/NĐ-CP).
– Hoàn thành toàn bộ nghĩa vụ thuế.
– Tài sản, hợp đồng, quyền và nghĩa vụ của hộ kinh doanh phải được xử lý rõ ràng (chuyển nhượng hoặc thỏa thuận hợp pháp).
– Hộ kinh doanh không có tranh chấp hoặc nghĩa vụ pháp lý chưa giải quyết.
– Phù hợp khi muốn mở rộng quy mô, hợp tác với đối tác lớn, hoặc cần xuất hóa đơn VAT để đáp ứng yêu cầu khách hàng.
– Điều kiện doanh nghiệp:
+ Ngành nghề kinh doanh không bị cấm.
+ Tên công ty đặt đúng quy định (Điều 37-39, 41 Luật Doanh nghiệp 2020).
+ Hồ sơ hợp lệ và nộp đủ lệ phí.
4.2 Thủ tục chuyển đổi từ hộ kinh doanh thành doanh nghiệp
BƯỚC 1: Chuẩn bị hồ sơ
✅ Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp (theo mẫu quy định tại Phụ lục I-2 Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT). ✅ Điều lệ công ty (bao gồm thông tin về tên, địa chỉ, vốn điều lệ, ngành nghề kinh doanh, quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu). ✅ Danh sách thành viên/cổ đông (nếu là công ty TNHH 02 thành viên trở lên/cổ phần). ✅ Trường hợp có nhà đầu tư nước ngoài: Thêm văn bản chấp thuận của Cơ quan đăng ký đầu tư về góp vốn, mua cổ phần/phần vốn góp (theo Luật Đầu tư). ✅ Bản sao hợp lệ giấy tờ tùy thân (CMND/CCCD/Hộ chiếu) của chủ sở hữu (nếu là Công ty TNHH một thành viên) hoặc các thành viên/cổ đông (nếu là Công ty TNHH hai thành viên trở lên hoặc Công ty cổ phần). ✅ Biên bản họp (nếu chuyển đổi thành Công ty TNHH hai thành viên trở lên hoặc Công ty cổ phần, cần có biên bản họp của các thành viên/cổ đông về việc chuyển đổi). ✅ Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh (bản sao công chứng). ✅ Thông báo chuyển đổi loại hình doanh nghiệp (theo mẫu). ✅ Hợp đồng thuê/mượn địa điểm kinh doanh và giấy tờ chứng minh quyền sử dụng địa điểm (bản sao công chứng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc hợp đồng thuê nhà). ✅ Giấy ủy quyền (nếu người nộp hồ sơ không phải chủ hộ kinh doanh). Lưu ý: Nếu hộ kinh doanh có sử dụng hóa đơn, cần làm thủ tục hủy hóa đơn của hộ kinh doanh và nộp BC tình hình sử dụng hóa đơn tại CQT trước khi chuyển đổi. |
BƯỚC 2: Nộp hồ sơ và thời gian xử lý
✅ Tại Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi đặt trụ sở công ty (trực tiếp hoặc trực tuyến). ✅ Thời gian xử lý: – 3 ngày làm việc: Cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp nếu hồ sơ hợp lệ. – Nếu hồ sơ chưa hợp lệ, cơ quan thông báo sửa đổi trong 3 ngày làm việc. – Nếu quá thời hạn mà không được cấp giấy hoặc không nhận thông báo sửa đổi, có quyền khiếu nại/tố cáo. |
BƯỚC 3: Chấm dứt hộ kinh doanh
✅ Trong 2 ngày làm việc sau khi cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Phòng Đăng ký kinh doanh gửi bản sao giấy chứng nhận và bản chính Giấy đăng ký hộ kinh doanh đến cơ quan cấp huyện để chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh. ✅ Hoàn thành các nghĩa vụ thuế và nộp lại giấy chứng nhận hộ kinh doanh. |
BƯỚC 4: Thủ tục sau chuyển đổi
✅ Đăng ký khắc dấu, thông báo mẫu dấu. ✅ Đăng ký tài khoản ngân hàng, kê khai thuế ban đầu. ✅ Chuyển giao tài sản, hợp đồng từ hộ kinh doanh sang công ty (nếu cần). |
LƯU Ý:
Tên công ty không được trùng lặp hoặc gây nhầm lẫn.
Vốn điều lệ tự do (trừ ngành nghề có điều kiện).
- Thời gian chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh: Trong 6 tháng kể từ ngày nhận Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
5. Một số câu hỏi liên quan đến mô hình chuyển đổi hộ kinh doanh
[?] Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán có được chuyển đổi sang phương pháp kê khai không?
TRẢ LỜI
Căn cứ theo quy định tại khoản 3 Điều 13 Thông tư 40/2021/TT-BTC thì hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán được phép chuyển sang áp dụng phương pháp kê khai.
[?] Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán chuyển đổi sang phương pháp kê khai phải nộp tờ khai gì?
TRẢ LỜI
Căn cứ theo quy định khoản 4 Điều 13 Thông tư 40/2021/TT-BTC thì hộ kinh doanh chuyển sang phương pháp kê khai cần nộp Tờ khai thuế điều chỉnh, bổ sung theo mẫu 01/CNKD (ban hành kèm Thông tư 40/2021/TT-BTC). Cơ quan thuế sẽ dựa vào tờ khai này để giảm mức thuế khoán cho khoảng thời gian chuyển đổi.
[?] Sếp em đang kinh doanh nhà hàng dưới dạng hộ kinh doanh cá thể. Giờ sếp muốn xuất hóa đơn VAT cho khách. Em nghe nói muốn xuất hóa đơn VAT thì phải chuyển đổi lên công ty, đúng không ạ? Anh chị nào từng làm thủ tục này rồi có thể hướng dẫn em quy trình cụ thể được không ạ?
TRẢ LỜI:
Hộ kinh doanh cá thể không được phép xuất hóa đơn VAT vì theo quy định tại Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi năm 2013 và Nghị định 123/2020/NĐ-CP, chỉ các doanh nghiệp áp dụng phương pháp khấu trừ thuế (thường là công ty TNHH, công ty cổ phần…) mới được xuất hóa đơn VAT. Vì vậy, để xuất hóa đơn VAT, sếp bạn cần chuyển đổi từ hộ kinh doanh cá thể thành doanh nghiệp (thường là Công ty TNHH một thành viên hoặc Công ty cổ phần).
Tại Mục 4 Thủ tục chuyển đổi từ hộ kinh doanh thành công ty (phía trên)
LƯU Ý: Nếu nhà hàng có sử dụng hóa đơn, cần làm thủ tục hủy hóa đơn của hộ kinh doanh và nộp báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn tại cơ quan thuế trước khi chuyển đổi.
– Nộp hồ sơ chuyển đổi:
+ Nộp hồ sơ tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố nơi nhà hàng đặt trụ sở hoặc qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia bằng chữ ký số.
+ Trong vòng 3-5 ngày làm việc, nếu hồ sơ hợp lệ, cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và mã số thuế mới.
– Thông báo giải thể hộ kinh doanh
– Đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử.
Việc bãi bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh từ ngày 1/1/2026 không chỉ là bước tiến quan trọng trong chính sách phát triển kinh tế tư nhân mà còn tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các hộ kinh doanh phát triển và mở rộng quy mô.
[?] Việc bỏ thuế khoán từ năm 2026 có phải chỉ áp dụng cho các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên thôi đúng không ạ? Còn các hộ buôn bán nhỏ lẻ ở chợ, như bán thịt, cá, rau củ thì vẫn được áp dụng thuế khoán, đúng không ạ? Vì mình thấy mấy hộ này làm sao mà kê khai thuế được.
TRẢ LỜI
Theo các quy định hiện hành và thông tin từ Nghị quyết 198/2025/QH15 được Quốc hội thông qua ngày 17/5/2025, việc bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ được áp dụng toàn bộ từ ngày 1/1/2026, không phân biệt mức doanh thu. Điều này có nghĩa là tất cả các hộ kinh doanh, kể cả các hộ buôn bán nhỏ lẻ ở chợ (như bán thịt, cá, rau củ…) sẽ không còn được áp dụng phương pháp thuế khoán mà phải chuyển sang phương pháp kê khai theo quy định của Luật Quản lý thuế.
– Các hộ có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm có thể được miễn thuế GTGT và TNCN, nhưng vẫn phải kê khai doanh thu và sử dụng hóa đơn điện tử.
– Nhà nước sẽ hỗ trợ qua công nghệ và đào tạo để giảm khó khăn, nhưng các hộ cần chủ động chuẩn bị từ bây giờ để tránh bị động.
– Hộ kinh doanh bắt đầu làm quen với hóa đơn điện tử và chế độ kế toán đơn giản ngay từ hôm nay để quá trình chuyển đổi mượt mà hơn.
MIỄN PHÍ TƯ VẤN – HỌC THỬ KHOÁ HỌC |
Bãi bỏ thuế khoán 2026 mở ra cơ hội để hộ kinh doanh chuyển đổi kê khai hoặc thành lập công ty, hướng tới minh bạch và phát triển bền vững! Hãy để Kế Toán Việt Hưng đồng hành cùng bạn! Bình luận ngay phía dưới bài viết này hoặc tham gia Zalo Page để được tư vấn 1:1 và cập nhật ưu đãi khóa học kế toán hộ kinh doanh đa lĩnh vực.