Thắc mắc về việc ký hợp đồng lao động ngắn hạn dưới 1 tháng có bắt buộc phải đóng BHXH không? Đây là câu hỏi mà rất nhiều người lao động và doanh nghiệp quan tâm, đặc biệt khi các quy định về bảo hiểm xã hội luôn có sự thay đổi. Trong bài viết này, Trung tâm Kế Toán Việt Hưng sẽ giải đáp chi tiết vấn đề này, giúp bạn hiểu rõ hơn về quyền lợi và nghĩa vụ khi ký hợp đồng lao động ngắn hạn.
1. Ký hợp đồng lao động ngắn hạn dưới 1 tháng là gì?
– Theo quy định tại Luật Lao động Việt Nam và Luật BHXH 2024, HĐLĐ ngắn hạn là hợp đồng có thời hạn dưới 12 tháng, bao gồm cả các hợp đồng chỉ kéo dài vài ngày (như 6-10 ngày).
– Trong trường hợp này, hợp đồng được ký để người lao động làm việc trong một khoảng thời gian cụ thể, ví dụ: 6 ngày, 8 ngày, hoặc 10 ngày trong tháng, và không làm việc liên tục cả tháng. Sau khi hoàn thành số ngày này, hợp đồng có thể kết thúc hoặc gia hạn cho kỳ làm việc tiếp theo (tùy thỏa thuận).
VÍ DỤ: Một công ty thuê nhân viên để làm việc từ ngày 1 đến ngày 6 trong tháng 10, với lương 5 triệu đồng. Đây là HĐLĐ có thời hạn 6 ngày, tức là dưới 1 tháng.
2. Các loại hợp đồng không bắt buộc đóng BHXH
Các hình thức hợp đồng phổ biến không thuộc diện đóng BHXH bắt buộc, theo Luật BHXH 2024.
2.1 Hợp đồng dịch vụ hoặc khoán việc
– Đây là quan hệ đối tác, không phải lao động. Bên A thuê bên B thực hiện công việc cụ thể, trả phí dựa trên kết quả.
– Đặc điểm: Bên B tự chủ thời gian, phương pháp, miễn hoàn thành đúng hạn. Áp dụng cho cộng tác viên (CTV), freelancer, tư vấn viên.
VÍ DỤ: Thuê viết 5 bài nội dung/tháng, họ làm ở đâu cũng được, chỉ cần nộp đúng hạn – đây là dịch vụ. Nhưng nếu yêu cầu đến văn phòng 8h-17h hàng ngày, thì thành HĐLĐ và phải đóng BHXH.
2.2 Hợp đồng thử việc độc lập:
– Nếu ký riêng hợp đồng thử việc (không gắn với HĐLĐ chính thức), thì trong giai đoạn thử việc không phải đóng BHXH.
– Sau thử việc, nếu đạt yêu cầu và ký HĐLĐ từ 1 tháng trở lên, mới bắt đầu đóng. Thời gian thử việc tối đa là 60 ngày cho công việc chuyên môn, 30 ngày cho lao động phổ thông.
2.3 Hợp đồng với người đang hưởng lương hưu:
– Nếu ký HĐLĐ với người đã nghỉ hưu và nhận lương hưu hàng tháng, doanh nghiệp không đóng BHXH, BHYT, BHTN.
– Thay vào đó, doanh nghiệp trả thêm khoản tương đương mức đóng BHXH vào lương của họ (khoảng 32% lương).
XEM THÊM: Điểm Mới Quy Định Đóng BHXH Bắt Buộc Áp Dụng Từ Ngày 1.7.2025
3. Hợp đồng lao động ngắn hạn dưới 1 tháng có nằm đối tượng bắt buộc đóng BHXH không?
3.1 Quy định Luât BHXH 2024 áp dụng từ 1.7.2025
– Đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc được quy định rõ ràng tại Điểm a, Khoản 1, Điều 2. – Cụ thể, bất kỳ người lao động nào làm việc theo HĐLĐ có thời hạn – dù thời hạn đó ngắn đến đâu – đều thuộc diện phải tham gia BHXH bắt buộc.
→ Điều này bao gồm cả những hợp đồng chỉ kéo dài vài ngày, miễn là đây là quan hệ lao động chính thức.
– Tuy nhiên, có một quy định khác tại Khoản 5, Điều 33 của luật này, cho phép miễn đóng BHXH nếu người lao động không làm việc và không hưởng lương từ 14 ngày trở lên trong tháng.
LƯU Ý: Quy định miễn đóng này chỉ áp dụng cho trường hợp tạm ngừng làm việc tạm thời (như nghỉ phép, ốm đau), chứ không dành cho những hợp đồng lao động không trọn thời gian hoặc ngắn hạn từ đầu.
3.2 Tình huống ký hợp đồng lao động ngắn hạn 6-10 ngày/tháng
TRƯỜNG HỢP
– Nếu hợp đồng ban đầu đã được ký với thời gian làm việc chỉ 6-10 ngày/tháng, thì đây vẫn là HĐLĐ có thời hạn, không phải là “lao động không trọn thời gian” theo nghĩa miễn trừ.
– Ký hợp đồng lao động ngắn hạn từ 6-10 ngày/tháng được coi là HĐLĐ “có thời hạn” thông thường. Do đó, doanh nghiệp phải tham gia BHXH bắt buộc theo Điểm a, Khoản 1, Điều 2 Luật BHXH 2024.
→ Doanh nghiệp chịu trách nhiệm đóng BHXH cho người lao động, bao gồm cả phần đóng của mình và khấu trừ phần của NLĐ từ lương.
LÝ DO ÁP DỤNG
– Bảo vệ quyền lợi người lao động: Dù chỉ làm việc vài ngày, người lao động vẫn đóng góp giá trị và có thể gặp rủi ro như tai nạn lao động, ốm đau. Thời gian đóng BHXH ngắn sẽ được cộng dồn tích lũy, giúp họ sau này đủ điều kiện hưởng lương hưu hoặc các chế độ khác.
– Ngăn chặn lạm dụng và lách luật: Trước đây, một số doanh nghiệp cố tình chia nhỏ hợp đồng dưới 1 tháng để tránh đóng BHXH. Quy định mới siết chặt hơn, đảm bảo tính công bằng và tuân thủ.
– Hướng tới tiêu chuẩn toàn diện: BHXH dần trở thành yêu cầu cơ bản trong mọi quan hệ lao động, không phân biệt thời gian dài ngắn, nhằm xây dựng một xã hội an sinh bền vững.
CÁCH XỬ LÝ
Việc đóng BHXH cho hợp đồng ngắn hạn có thể tăng thủ tục hành chính, nhưng hệ thống đã được hiện đại hóa để giảm gánh nặng.
– Mức đóng thực tế: Không phải đóng dựa trên lương cả tháng, mà tính trên mức lương thực nhận trong số ngày làm việc.
VÍ DỤ: Nếu người lao động làm 10 ngày với lương 5.000.000 VNĐ, thì BHXH được tính trên con số 5.000.000 VNĐ này. Tỷ lệ đóng hiện nay là 32% tổng quỹ lương (người sử dụng lao động đóng 21,5%, người lao động đóng 10,5%), nhưng chỉ áp dụng cho phần lương thực tế.
– Quy trình thủ tục trường hợp NLĐ ký hợp đồng lao động ngắn hạn:
+ Báo tăng lao động: Khi bắt đầu hợp đồng, doanh nghiệp khai báo tăng lao động qua hệ thống điện tử của BHXH Việt Nam (thường mất vài phút).
+ Nộp đóng hàng tháng: Cuối tháng, trích nộp BHXH cùng với các nhân viên khác.
+ Báo giảm lao động: Khi hợp đồng kết thúc, khai báo giảm ngay để tránh tính dư.
+ Thủ tục này đã được số hóa, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn giải đáp thắc mắc về việc ký hợp đồng lao động ngắn hạn tham gia đóng BHXH bắt buộc. Nếu bạn còn bất kỳ câu hỏi nào về nghiệp vụ kế toán, đừng ngần ngại để lại bình luận dưới bài viết này hoặc tham gia ngay Zalo Page Kế Toán Việt Hưng để nhận hỗ trợ 1:1. Đặc biệt, đừng quên cập nhật các ưu đãi hấp dẫn cho các khóa học kế toán tổng hợp – thuế và các gói dịch vụ kế toán đa lĩnh vực!