Nghị định 20 giao dịch liên kết sửa đổi áp dụng từ năm 2025 đã có những thay đổi quan trọng, tác động trực tiếp đến doanh nghiệp trong việc kê khai và nộp thuế. Những điểm mới này giúp minh bạch hóa giao dịch, đồng thời hạn chế rủi ro về chi phí lãi vay và quan hệ liên kết. Hãy cùng Trung tâm Kế Toán Việt Hưng khám phá 07 điểm mới của Nghị định 20 giao dịch liên kết và cách doanh nghiệp cần thích ứng để tối ưu nghĩa vụ thuế!
1. Điều kiện xác định và loại trừ quan hệ liên kết trong giao dịch vay vốn theo Nghị định 20/2025
Nghị định 20 giao dịch liên kết sửa đổi Khoản 2 Điều 5 NĐ132/2020/NĐ-CP về các bên có quan hệ liên kết:
“d) Một doanh nghiệp bảo lãnh hoặc cho một doanh nghiệp khác vay vốn dưới bất kỳ hình thức nào (bao gồm cả các khoản vay từ bên thứ 3 được đảm bảo từ nguồn tài chính của bên liên kết và các giao dịch tài chính có bản chất tương tự) với điều kiện tổng dư nợ các khoản vốn vay của doanh nghiệp đi vay với doanh nghiệp cho vay hoặc bảo lãnh ít nhất bằng 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp đi vay và chiếm trên 50% tổng dư nợ tất cả các khoản nợ trung và dài hạn của doanh nghiệp đi vay. Quy định tại điểm d khoản này không áp dụng với các trường hợp sau: d.1) Bên bảo lãnh hoặc cho vay là các tổ chức kinh tế hoạt động theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng không tham gia trực tiếp, gián tiếp điều hành, kiểm soát, góp vốn, đầu tư vào doanh nghiệp đi vay hoặc doanh nghiệp được bảo lãnh theo quy định tại các điểm a, c, đ, e, g, h, k, l và m khoản này. d.2) Bên bảo lãnh hoặc cho vay là các tổ chức kinh tế hoạt động theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp đi vay hoặc được bảo lãnh không trực tiếp, gián tiếp cùng chịu sự điều hành, kiểm soát, góp vốn, đầu tư của một bên khác theo quy định tại các điểm b, e và i khoản này. |
-> Với quy định mới, các tổ chức tín dụng sẽ KHÔNG CÒN bị coi là bên liên kết với doanh nghiệp đi vay nếu không tham gia vào điều hành, kiểm soát, góp vốn hoặc đầu tư. Điều này giúp loại trừ những khoản vay từ ngân hàng và tổ chức tín dụng khỏi phạm vi GDLK, từ đó giảm rủi ro bị áp dụng các quy định khống chế chi phí lãi vay, đảm bảo tính hợp lý hơn với thực tế tài chính của doanh nghiệp.
2. Cập nhật về kê khai, nộp thuế đối với chi nhánh hạch toán độc lập
Nghị định 20 giao dịch liên kết sửa đổi một số nội dung quan trọng của Nghị định 132/2020/NĐ-CP, trong đó có quy định về việc kê khai và nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đối với chi nhánh hạch toán độc lập.
– Chi nhánh hạch toán độc lập có quan hệ liên kết phải kê khai thuế theo quy định mới
+ Nếu chi nhánh hạch toán độc lập có quan hệ liên kết với doanh nghiệp mẹ, chi nhánh đó bắt buộc phải kê khai và nộp thuế TNDN theo quy định mới.
→ Giúp nhằm ngăn chặn việc lợi dụng chi nhánh hạch toán độc lập để tối ưu hóa thuế một cách không hợp lý.
– Xác định quan hệ liên kết đối với chi nhánh hạch toán độc lập
+ Doanh nghiệp được xác định có quan hệ liên kết khi chịu sự điều hành, kiểm soát hoặc quyết định trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp khác.
→ Áp dụng cho cả chi nhánh hạch toán độc lập, đảm bảo rằng các chi nhánh này phải tuân thủ quy định về kê khai, nộp thuế TNDN một cách rõ ràng và minh bạch hơn.
3. Bổ sung quy định về quan hệ liên kết giữa tổ chức tín dụng và doanh nghiệp
Nhằm đồng bộ với các thay đổi trong Luật Các tổ chức tín dụng, Nghị định 20 giao dịch liên kết sửa đổi bổ sung mới về quan hệ liên kết giữa tổ chức tín dụng và doanh nghiệp, đảm bảo các ngân hàng và doanh nghiệp tuân thủ quy định một cách thống nhất.
Cụ thể, tổ chức tín dụng sẽ được coi là có quan hệ liên kết khi có mối quan hệ với:
– Công ty con
– Công ty kiểm soát
– Công ty liên kết
→ Những điều chỉnh này giúp tăng cường tính minh bạch trong hoạt động tài chính và giao dịch liên kết, đồng thời đảm bảo việc quản lý thuế và giám sát hoạt động tín dụng được thực hiện một cách chặt chẽ hơn.
4. Điều chỉnh quy định về giới hạn chi phí lãi vay
Nghị định 20 giao dịch liên kết sửa đổi, bổ sung một số nội dung quan trọng của Nghị định 132/2020/NĐ-CP, trong đó có quy định về chi phí lãi vay trong giao dịch liên kết. Cụ thể, từ kỳ tính thuế năm 2024, việc xử lý chi phí lãi vay chưa được trừ từ các năm trước sẽ được thực hiện như sau:
Không còn áp dụng giới hạn chi phí lãi vay theo EBITDA+ Doanh nghiệp sẽ không còn bị giới hạn chi phí lãi vay theo tỷ lệ trên EBITDA, tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc hạch toán tài chính.
+ Điều này giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa khoản chi phí lãi vay hợp lý, tránh những ràng buộc không phù hợp với thực tế tài chính.
Xử lý chi phí lãi vay chưa được trừ từ năm 2023 trở về trướcNếu doanh nghiệp không có quan hệ liên kết theo quy định mới:
→ Phần chi phí lãi vay chưa được trừ từ năm 2023 sẽ được phân bổ đều vào các kỳ tính thuế tiếp theo, giúp doanh nghiệp có thêm thời gian điều chỉnh chi phí.
Nếu doanh nghiệp vẫn thuộc diện có giao dịch liên kết:
→ Tiếp tục áp dụng theo quy định cũ về giới hạn chi phí lãi vay cho đến khi quy định mới có hiệu lực hoàn toàn.
XEM THÊM
Cách Điền Phụ Lục Giao Dịch Liên Kết – Phụ Lục 01 Mới Nhất
Xác định chi phí để tính thuế với doanh nghiệp có giao dịch liên kết
5. Thay thế Phụ lục I về “Thông tin về quan hệ liên kết và giao dịch liên kết”
Nghị định 20 giao dịch liên kết sửa đổi thay thế Phụ lục I về “Thông tin quan hệ liên kết và giao dịch liên kết” kèm theo Tờ khai quyết toán thuế TNDN (mẫu cũ Nghị định 132/2020/NĐ-CP).
Phụ lục mới sẽ được áp dụng theo các quy định cập nhật trong Nghị định 20/2025, nhằm đồng bộ với các thay đổi về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết. Doanh nghiệp cần cập nhật thông tin để đảm bảo kê khai thuế chính xác và tuân thủ quy định mới.
6. Mở rộng trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước trong giám sát giao dịch liên kết
Nghị định 20/2025/NĐ-CP đã mở rộng trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) trong việc cung cấp thông tin về các khoản vay và quan hệ liên kết của tổ chức tín dụng khi có yêu cầu từ cơ quan thuế. Quy định này nhằm tăng cường giám sát hoạt động tín dụng, đảm bảo tính minh bạch và ngăn chặn gian lận thuế trong giao dịch liên kết.
Trách nhiệm cung cấp thông tin về các khoản vay của DN có giao dịch liên kếtNHNN phải cung cấp dữ liệu chi tiết về các khoản vay và trả nợ nước ngoài của từng doanh nghiệp có giao dịch liên kết, bao gồm:
+ Kim ngạch khoản vay
+ Lãi suất áp dụng
+ Lịch trình trả lãi, trả gốc
+ Thực tế rút vốn và thanh toán nợ
+ Các thông tin liên quan khác (nếu có)
Trách nhiệm cung cấp thông tin về người có liên quan trong tổ chức tín dụngNHNN phải phối hợp cung cấp thông tin theo quy định pháp luật về:
+ Người có liên quan của thành viên Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên, Ban kiểm soát, Tổng giám đốc, Phó Tổng giám đốc và các chức danh tương đương trong tổ chức tín dụng.
+ Cổ đông sở hữu từ 1% vốn điều lệ trở lên của tổ chức tín dụng.
+ Công ty liên kết của tổ chức tín dụng, theo dữ liệu quản lý của NHNN khi cơ quan thuế yêu cầu
7. Thời điểm áp dụng Nghị định 20 giao dịch liên kết
Nghị định 20/2025 /NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 27/03/2025 và áp dụng cho kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp từ năm 2024.
Doanh nghiệp cần lưu ý điều gì?
– Rà soát lại các khoản vay và chi phí lãi vay để đảm bảo phù hợp với quy định mới.
– Kiểm tra các giao dịch liên kết nhằm xác định liệu doanh nghiệp có thuộc diện bị kiểm soát thuế theo các điều khoản sửa đổi hay không.
– Tối ưu hóa nghĩa vụ thuế, đảm bảo tuân thủ đầy đủ các yêu cầu về kê khai và nộp thuế theo quy định mới.
Việc chủ động rà soát và điều chỉnh sớm sẽ giúp doanh nghiệp tránh sai sót trong quá trình kê khai thuế và tận dụng tối đa các lợi ích hợp pháp về tài chính.
Những thay đổi trong Nghị định 20 giao dịch liên kết năm 2025 sẽ ảnh hưởng lớn đến doanh nghiệp trong việc kê khai và nộp thuế. Đừng để quy định mới trở thành rào cản! Nếu bạn cần hỗ trợ nghiệp vụ kế toán 1:1, quét mã QR tham gia ngay Zalo Kế Toán Việt Hưng. Đặc biệt, cập nhật ngay ưu đãi mới nhất cho các khóa học kế toán tổng hợp – thuế và dịch vụ kế toán chuyên sâu để tối ưu hiệu quả tài chính doanh nghiệp!